S3. E7. Dutch Expressions - Op hete kolen zitten

Hallo allemaal. Ik ben Kathelijn, "YourDutchCoach". In deze podcast leer je de Nederlandse taal en cultuur op een leuke en toegankelijke manier kennen. Vandaag gaan we het hebben over de Nederlandse uitdrukking: "op hete kolen zitten." De transcripties van mijn podcastafleveringen staan op mijn website: www.yourdutchcoach.nl.

"Op hete kolen zitten" betekent dat je ergens enorm op wacht, of dat je ongeduldig en gespannen bent. Je wilt dat er iets gebeurt, maar je moet nog even afwachten. Je kunt het vergelijken met het Engelse: "sitting on hot coals" of "being on edge." De uitdrukking drukt een soort onrust uit, een gevoel van haast of zenuwen.

De herkomst van deze uitdrukking ligt waarschijnlijk bij een fysieke voorstelling: als je letterlijk op hete kolen zou zitten, dan kun je niet stil blijven zitten — je zou direct willen opstaan of weglopen. Dat beeld past goed bij het gevoel van onrust en haast dat we met deze uitdrukking willen uitdrukken.

Wanneer gebruik je deze uitdrukking in het dagelijks leven? Stel, je hebt net een sollicitatiegesprek gehad en je wacht gespannen op het antwoord. Dan kun je zeggen: "Ik zit echt op hete kolen." Of je hebt een pakketje besteld dat vandaag zou aankomen, maar het is al laat in de middag. Ook dan: "Ik zit op hete kolen."

Een ander voorbeeld: je bent op je werk, maar je moet eigenlijk snel naar huis omdat er iets belangrijks gebeurt. Je kunt dan tegen je collega zeggen: "Sorry, ik zit een beetje op hete kolen vandaag." Je bedoelt dan dat je niet ontspannen bent, dat je in gedachten al ergens anders bent.

Ook bij examens of spannende uitslagen kun je deze uitdrukking gebruiken. Stel dat je kind eindexamen heeft gedaan, en je wacht samen op de uitslag. Dan zeg je: "We zitten allebei op hete kolen."

Het is ook mogelijk om de uitdrukking over anderen te gebruiken. "Hij zit op hete kolen omdat hij zijn vriendin wil bellen." Of: "Ze zat op hete kolen tot ze het goede nieuws hoorde." Het drukt altijd uit dat iemand onrustig is, nerveus of haastig.

Let erop dat het niet per se negatief is. Het kan ook gewoon enthousiasme zijn. Bijvoorbeeld: je hebt zin in iets leuks en kunt niet wachten. Dan zeg je ook: "Ik zit echt op hete kolen!" Het gaat dus om de intensiteit van het wachten, of dat nu positief of negatief is.

Dus, de volgende keer dat je zit te wachten en je zenuwen nauwelijks in bedwang kunt houden — denk dan aan deze uitdrukking. "Op hete kolen zitten" zegt precies wat je voelt.

Je kunt de uitdrukking oefenen door de volgende zinnen te herhalen. Ik zeg de zin telkens voor en jij herhaalt de zin.

Ik zit echt op hete kolen vandaag.

Ze zat op hete kolen tot het telefoontje kwam.

Hij zit op hete kolen om te vertrekken.

We zitten allemaal op hete kolen.

Op hete kolen zitten is geen fijn gevoel.

Waarom zit jij zo op hete kolen?

Je kunt zien dat hij op hete kolen zit.

Bedankt voor het luisteren naar deze aflevering van "YourDutchCoach." Als je vragen hebt of suggesties voor toekomstige afleveringen, laat het me dan weten. Tot de volgende keer, en veel succes met het leren van de Nederlandse taal!